توهین در لغت به معنی اهانت، بی حرمتی، تحقیر، خوارداشت، وهن ، اهانت کردن، آمده است وتعریف قانونی توهین، از تعریف عرفی آن چندان دور نیست. توهین از نظر قانون، عبارت است از هر رفتاری که موجب شود حیثیت یک فرد در نظرِ افراد جامعه خدشه دار شده و به اصطلاح آسیب ببیند.
جرم توهین نیز همانند سایر جرائم زمانی وقوع پیدا می‌کند که دارای سه رکن قانونی، مادی و معنوی باشد و جهت وقوع جرم، وجود هر سه عنصر مذکور الزامی است و در صورتی که هرکدام از عناصر مذکور وجود نداشته باشند، جرم محقق نخواهد گردید.
الف) عنصر مادی: جرم توهین همان گفتاریا نوشتار یا فعلی است که سبب تحقیر و اهانت به شخصی می‌شود.
ب) عنصر معنوی: آن نیز وجود قصد و اراده ی مرتکب برای انجام توهین است و در مقام اثبات این رکن، کافی است ثابت شود رفتار مرتکب از روی اراده و عمد بوده است.
ج) عنصر قانونی: یک عمل هر چند از دیدگاه اجتماعی زشت و ناپسند باشد اما زمانی می توان گفت آن عمل مجرمانه است که قانونگذار آن را جرم دانسته است و برایش مجازات تعیین کرده است. بنابراین تا زمانی که شرایط تحقق یک جرم و مجازات آن در قانون مشخص نشود، نمی توان به آن عمل عنوان مجرمانه داد.
بررسی توهین از منظر اسلام
در فرهنگ و دین مبین اسلام نیز ؛ مانند اکثر مکاتب و مذاهب؛ اهانت رفتاری بسیار ناشایست بیان شده است. به طوری که چندین آیه از قرآن کریم نیز به این موضوع اختصاص یافته است. به عنوان مثال در آیه 108 سوره انعام افراد و مسلمین حتی از ناسزا گفتن به کفار نیز نهی شده اند. این عمل و توهین حتی در احادیث و روایات متعدد از معضومین نیز نهی و مذموم شمرده شده است.
شرایط تحقق توهین
شرط مهم تحقق جرم توهین و تهمت و افترا، «موهن بودن رفتار» است. مثلا صرف خشونت در گفتار یا فریاد زدن را نمی توان بعضاً توهین محسوب کرد. در اصل می توان گفت تشخیص موهن بودن رفتار با «عرف و موم جامعه است» است. یعنی اگر در عرف عمل یا گفتار یا کرداری توهین تلقی شود این موضوع از طریق محاکم قابل پیگیری و مرتکب قابل مجازات است.
توهین علی القاعده به‌صورت گفتار (شفاهی یا حتی مکتوب) است. اما گاهی نیز از طریق انجام دادن یک فعل، بدون استعمال کلمه یا لفظی محقق می‌شود. مانند پرتاب کردن آب دهان به صورت شخص دیگر یا انجام دادن حرکت موهن با دست و یا …
نکات مهم در خصوص تحقق بزه توهین چیست ؟
توهین‌آمیز بودن رفتار با توجه به عرف (از لحاظ زمان، مکان و طبقه اجتماعی مخاطب) سنجیده می‌شود. همچنین مخاطب توهین باید فرد معینی باشد. توهین باید صریح باشد و بر اساس اصول قانون مجازات اسلامی مثل تفسیر مضیق؛ نمی‌توان بر اساس تفسیرپذیر بودن یک کلام، گوینده یا نویسنده آن را به اتهام توهین تعقیب کرد.
برای تحقق جرمِ توهین لازم نیست که مخاطب حتما ناراحت شود و احساس تحقیر کند. همین که رفتار یا گفتار توهین‌آمیز، شرایط ذکرشده را داشته باشد، موجبات محکومیت توهین‌کننده فراهم است.
انواع توهین از نظر قانون کدام است؟
الف) توهین حدی
منظور از توهین حدی ؛ مطابق قانون توهینی است که مجازات آن در قرآن تعیین شده است و برخلاف جرایم مستوجب تعزیر (که تعیین آن طبق قانون به عهده قاضی است)؛ مجازات ثابتی دارد که در صورت احراز ارتکاب آن، از سوی دادگاه مرتکب مجازات می‌گردد.
مصداق بارز توهین حدی در قانون مجازات اسلامی ، سب النبی یعنی دشنام دادن به پیامبران الهی است. مطابق ماده ۲۶۲ قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1392 هر کس پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم یا هر یک از انبیاء عظام الهی را دشنام دهد یا قذف کند، ساب‌النبی است و به اعدام محکوم می‌شود.
ماده ۲۶۳ قانون مجازات اسلامی بیان می دارد:
هرگاه متهم به سب، ادعاء نماید که اظهارات وی از روی اکراه، غفلت، سهو یا در حالت مستی یا غضب یا سبق لسان یا بدون توجه به معانی کلمات و یا نقل قول از دیگری بوده است ساب النبی محسوب نمی شود.
سب‌النبی همانند توهین عادی در صورتی تحقق می‌یابد که از روی آگاهی و اراده باشد و چنانچه از روی اکراه، غفلت، سهو یا در حالت مستی یا غضب یا لغزش زبان یا بدون توجه به معانی کلمات یا نقل قول از دیگری باشد، سب‌النبی محقق نمی‌شود.
(تبصره ماده ۲۶۳ قانون مجازات اسلامی)
ب) توهین تعزیری
توهین تعزیری خود به دو دسته تقسیم می شود :
1- توهین ساده: تعریف آن همان است که در ابتدای مطالب به آن اشاره شد.
به‌طور کلی هر توهینی که جزء مصادیق توهین حدی یا توهین تعزیری خاص نباشد، در این دسته بندی قرار می گیرد.
2- توهین مشدد: گاهی قانونگذار برای عمل توهین، به‌سبب مقام یا جنسیت مخاطب توهین، مجازات سنگینتری تعیین کرده است. موارد توهین مشدد عبارت از توهین به مقدسات اسلام (به غیر از سب‌النبی که به‌عنوان یک جرم حدی در فوق توضیح داده شد)،
توهین به بنیانگذار انقلاب اسلامی ؛ امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری، توهین به مقامات سیاسی داخلی یا کارکنان موسسات و شرکت‌های دولتی و شهرداری در حین انجام وظیفه، توهین به مقامات سیاسی خارجی در خاک و حریم ایران و توهین به شان و حیثیت بانوان واطفال است.
بررسی انواع توهین مشدد
الف) توهین به مقامات دولتی
با استناد به ماده 609 قانون تعزیرات، بی احترامی و اهانت به روسای سه قوه، نمایندگان مجلس، وزرا و سایر کارکنان دولت جرم بوده و بر اساس قانون با اهانت کنندگان برخورد خواهد شد.
مجازات متخلفان 3 تا 6 ماه حبس یا 74 ضربه شلاق و یا پرداخت نقدی 50 هزار تا 1 میلیون ریال خواهد بود.
ب) توهین به مقامات سیاسی خارجی
با توجه به ماده 517 قانون تعزیرات، اهانت به مقامات سیاسی خارجی که هم اینک در خاک ایران به سر میبرند، جرم بوده است
و برای متخلفان جرم توهین 1 تا 3 ماه حبس در نظر گرفته می‌شود.
البته این قانون تنها در مواردی که آن کشور هم برای مقامات ایرانی چنین قانونی در نظر گرفته باشد، اجرا می‌شود و در غیر این صورت با شخص اهانت کننده برخوردی نخواهد شد.
نمونه شکایت توهین
شاکی : خانم / آقا …………………………. به نشانی : ……………………
مشتکی عنه : خانم / آقای …………………… فرزند : ………. محل اقامت : …………….. ……. .
موضوع : توهین
شرح نمونه شکایت توهین
ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب اصفهان
با سلام و ادب”
احتراماً با تقدیم شکواییه و عرض حال حاضر ، اینجانب شاکی فوق الذکر به نشانی …………………… شکایت خود را از متهم …………. ….. فرزند ……. بشرح ذیل بعرض می رسانم”
حسب مستندات و دلایل موجود؛ که به پوست تقدیم می شود؛
مشتکی عنه مدت مدیدی است عالمانه و عامدانه اینجانب را حضورا و از طریق تماس های مکرر تلفنی و ارسال پیامک مورد توهین،فحاشی، و … قرار داده و کراراً با ارسال پیامک های غیر اخلاقی و استعمال الفاظ رکیک و توهین آمیز موجبات سلب آسایش و آزار و اذیت اینجانب و خانواده تحت تکفلم را فراهم نموده است.
لذا با توجه به موارد معنونه از نامبرده اعلام شکایت نموده و تقاضای تعقیب کیفری ایشان وفق مقررات جزایی و عنداللزوم انجام استعلام از شماره تلفن همراه …………….و اپراتور ….. مورد تقاضا می باشد.
با تجدید احترام
بیشتر بخوانید: نمونه رای شهادت کذب و نظریه مشورتی شهادت دروغ
نمونه رای توهین
نمونه رای توهین دادگاه بدوی
در خصوص اتهام خانم الف.، دایر بر توهین و فحاشی؛ دادگاه توجهاً به شرح و محتویات پرونده، شرح شکایت شاکی، گزارش مرجع انتظامی، شهادت شاهد، صدور کیفرخواست در دادسرای عمومی و انقلاب اسلامشهر به شماره 931043……….887،
مطالب عنوان شده طرفین در جلسه دادگاه، بزه منتسبه را بر متهم محرز و مسلم دانسته و مستنداً به ماده 608 از قانون مجازات اسلامی متهم موصوف را به یک میلیون ریال جزای نقدی در حق دولت محکوم می نماید. رأی صادره حضوری بوده بیست روز پس از ابلاغ، قابل تجدیدنظر در محاکم تجدیدنظر استان تهران خواهد بود.
رئیس شعبه …….دادگاه عمومی جزایی اسلامشهر- …..
نمونه رای توهین دادگاه تجدیدنظر استان
در خصوص تجدیدنظرخواهی خانم الف. نسبت به دادنامه شماره 00416 مورخه 04/09/1393 صادره از شعبه … دادگاه عمومی اسلامشهر مشعر بر محکومیت نامبرده به پرداخت یک میلیون ریال جزای نقدی به اتهام توهین و فحاشی موضوع شکایت آقای ب.؛ توجهاً به
محتویات پرونده و معلوم نبودن الفاظ توهین آمیز و عنایتاً به فقد دلایل کافی و از سویی انکار تجدیدنظرخواه مجرمیت وی محرز نیست،
لذا با اجازه حاصل از بند یک از فراز ب ماده 257 قانون آئین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری رأی تجدیدنظرخواسته را نقض، مستنداً به بند الف ماده 177 همان قانون حکم بر برائت نامبرده از اتهام انتسابی صادر و اعلام می نماید. این رأی قطعی است.
شعبه 42 دادگاه تجدیدنظراستان تهران- مستشار و مستشار
بیشتر بخوانید: بیش از 40 نمونه حکم ورشکستگی
اثبات جرم توهین به چه شیوه ای انجام می شود؟
اثبات جرم توهین مطابق با قانون مجازات های اسلامی علی الخصوص ماده 160 قانون مذکور به روش های اقرار، شهادت، علم قاضی و قسامه و سوگند انجام می شود. جرم توهین نیز از دسته جرائم کیفری است و می توان از راه های فوق الذکر برای اثبات جرم توهین استفاده کرد.
از مهمترین مواردی که به اثبات جرم توهین کمک می کند، شهادت دادن شاهدانی است که در آن مکان حضور داشته اند. اگر در هنگام وقوع جرم توهین و تهمت و افترا افرادی حضور داشته اند که می توانند با قطعیت اتفاقات پیش آمده را نزد قاضی و در دادگاه شرح دهند، اثبات این جرم کار دشواری نیست. علم قاضی از دیگر موارد تاثیرگذار در اثبات هر جرمی است.
می توان از مدارک و مستندات محکمه پسندی که موجود است ، در راستای افزایش آگاهی و علم قاضی سود برد. مواردی همچون تحقیقات محلی، اظهارات مطلع و گزارش ضابطان از این نوع مدارک است.
| همچنین فیلم، عکس، صوت، توهین پیامکی، چت، اسکرین شات و … نیز میتوانند در جهت اثبات ادعا به کمک شاکی بیایند و جرم را اثبات کنند. اما می توان آن ها را به عنوان اماره ( و نه دلیل ) به دادگاه ارائه نمود. جرم توهین با شهادت دادن دو فرد که شرایط شهادت را داشته باشند اثبات می شود. |
مجازات توهین
مجازات جرم توهین مطابق ماده 608 قانون مجازات اسلامی تعزیرات مصوب 1375 ، مجازات شلاق تا 74 ضربه و یا پنجاه هزار تا یک میلیون ریال جزای نقدی بود اما پس از تصویب قانون کاهش مجازات های حبس تعزیری در سال 1399 ، مطابق بند ج ماده 1 این قانون ، مجازات موضوع ماده 608 قانون مجازات اسلامی تعزیرات مصوب 1375 به جرای نقدی درجه 6 تغییر یافت و مجازات شلاق نیزاز آن حذف گردید.
همچنین مطابق ماده 19 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 ؛ جزای نقدی درجه شش ، جزای نقدی بیش از بیست ملیون ریال (20.000.000 ریال) تا هشتاد ملیون ریال (80.000.000 ریال) می باشد.
برای دریافت هر گونه مشاوره حضوری و مشاوره تلفنی در خصوص مزایای اعلام ورشکستگی، با وکلای دفتر حقوقی علیرضا نوری در ارتباط باشید.
- ۰۲/۰۴/۱۹